Każdy pracodawca ma obowiązek oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą, stosowania niezbędnych środków profilaktycznych zmniejszających ryzyko zawodowe oraz informowania pracowników o ryzyku zawodowym, które wiąże się z wykonywaną pracą, i o zasadach ochrony przed zagrożeniami (art. 226 Kodeksu pracy).
Niewykonanie tego obowiązku jest naruszeniem przepisów bhp, za które pracodawca lub osoby kierujące pracownikami mogą zostać ukarani przez inspektora pracy Państwowej Inspekcji Pracy karą grzywny w postaci mandatu karnego w wysokości do 2000 zł, a w przypadku recydywy – 5000 zł.
Inspektor pracy – zamiast wystawiania mandatu karnego – może także skierować wniosek do sądu grodzkiego, czyli właściwego wydziału sądu rejonowego, o ukaranie osoby winnej popełnienia powyższego wykroczenia grzywną od 1000 zł do 30 000 zł.
Ponadto pracodawca niewykonujący nakazu inspektora pracy może zapłacić grzywnę do 10 000 zł, a jeżeli jest osobą prawną lub jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej – 50 000 zł. Natomiast w przypadku wielokrotnego nakładania grzywny jej kwoty to odpowiednio 50 000 zł i 200 000 zł.
Warto jeszcze dodać, że kary te nakładane są na pracodawcę lub osoby kierujące pracownikami imiennie, a nie na firmę. Osoba ukarana musi sama, z własnych środków, opłacić mandat i nie może być on wpisany w koszty firmy.